Kontrolerzy NIK sprawdzili w 24 szpitalach funkcjonujących na terenie województw: dolnośląskiego, lubelskiego, małopolskiego, mazowieckiego, podlaskiego i wielkopolskiego prawidłowość realizacji zadań przez apteki szpitalne i działy farmacji szpitalnej. Przedmiotem kontroli była też kwestia odpowiedzi na pytanie czy szpitale prowadzą racjonalną gospodarkę lekową. Sprawdzane były:
- Realizacja usług farmaceutycznych, szczególnie warunki i wyposażenie komórek organizacyjnych odpowiedzialnych za te zadania.
- Bezpieczeństwo pacjentów w procesie leczenia (właściwe przechowywanie i dostarczanie leków).
- Nadzór nad gospodarką lekową w szpitalu.
W każdym z kontrolowanych szpitali stwierdzono nieprawidłowości, nie było żadnej placówki do której kontrolerzy nie mieliby zastrzeżeń. Z powodu braku należytego nadzoru nad obrotem lekami NIK w trzech przypadkach skierowała do dyrektorów szpitali zawiadomienia o bezpośrednim zagrożeniu dla życia i zdrowia ludzkiego (art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli).
Oto najważniejsze wnioski z kontroli:
- W 92% szpitali nie prowadzono obrotu lekami w sposób umożliwiający pełną identyfikację posiadanych zasobów leków.
- W prawie 80% placówek stwierdzono niezgodności pomiędzy stanem magazynowym leków a ewidencjami.
- W 54% szpitali leki nie były przechowywane we właściwy sposób, co mogło skutkować podaniem pacjentowi niepełnowartościowego leku lub mogło negatywnie wpłynąć na czas udzielenia pomocy. W tym wykazano niewłaściwe przechowywanie leków na oddziałach.
- W 37 % szpitali obrót lekami nie gwarantował pacjentom podania produktów leczniczych spełniających wymogi jakościowe; przechowywano leki przeterminowane oraz o nieustalonym pochodzeniu, a także niewłaściwie postępowano z lekami wycofanymi z obrotu.
Ponadto w części placówek nie zatrudniano odpowiedniej liczby farmaceutów, a ich czynności wykonywali technicy farmacji nie posiadający odpowiednich uprawnień zawodowych. NIK podkreśla również niewystarczającą ilość kontroli przeprowadzanych w aptekach szpitalnych przez Inspekcję Farmaceutyczną. W 2017 roku skontrolowano jedynie 19% aptek i działów farmacji szpitalnej.
W związku z licznymi nieprawidłowościami NIK skierowała kierowników kontrolowanych placówek liczne zalecenia pokontrolne. Zwróciła się również do Ministra Zdrowia oraz Głównego Inspektora Farmaceutycznego z szeregiem wniosków o podjęcie działań, w tym legislacyjnych, mających poprawić bezpieczeństwo pacjentów w zakresie farmakoterapii. W szczególności NIK wskazuje na potrzebę określenia wymagań kadrowych, lokalowych i organizacyjnych dla działów farmacji szpitalnej oraz o wprowadzenie w ustawie Prawo Farmaceutyczne minimalnych norm zatrudnienia farmaceutów w tych jednostkach. Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna dostała zalecenie zintensyfikowania nadzoru nad aptekami szpitalnymi.
Źródło: Najwyższa Izba Kontroli